CÂU 8+9+10

Câu8: Khi tìm kiếm vấn đề chính sách, người ta thường dựa vào những đặc trung chủ yếu nào?

*Vấn đề chính sách là những nhu cầu tương lai của đời sống xã hội, cấu đạt được bằng chính sách. Và khi tìm kiếm về chính sách người ta thường dựa vào những đặc trưng sau đây:

+tìm hiểu vấn đề chính sách qua đặc trưng của nó.      

Để xác định đúng vấn đề chính sách các nhà phân tích chính sách cần phải phân tích, tìm kiếm trong số những vấn đề phát hiện được thông qua những đặc trưng cơ bản sau đây.

+Vấn đề chính sách có mối quan hệ biện chứng với môi trường tồn tại, vì các yếu tố môi trường vận động sinh ra các vấn đề trong đó có vấn đề chính sách. Mà như ngày nay xã hội càng phát triển càng sinh ra nhiều vấn đề cần giải quyết bằng chính sách. Do đó vấn đề chính sách phụ thuộc vào môi trường tồn tại.     

+Vấn đề chính sách mang cả tính hiện thực và tương lai. Khi môi trường vận độngt tạo ra vấn đề chính sách nhưng nó lại là vấn đề ở thời điểm hiện tại, nhưng theo quy luật vận động thì các sự vận động tồn tại trong  môi trường sẽ nảy sinh những vấn đề trong tương lai.

+Vấn đề chính sách không linh động bằng vấn đề chung có nghĩa là khi sinh các vấn đề đã chịu sự tác động của môi trường một cách thường xuyên nên chúng sẽ biến đổi như các yếu tố vật chất khác. Và để tồn tại trong quá trình vận động, tự mỗi yếu tố phải chuyển hoá cho thích ứng với môi trường kéo theo sự chuyển hoá của vấn đề, nhưng cũng có vấn đề chuyển hoá chậm cần có sự tác động của Nhà nước. Như vậy so với các vấn đề chung, vấn đề chính sách kém linh hoạt hơn nhiều.

Câu9: Anh, chị hãy trình bày các nguyên tắc phân tích chính sách và cho biết nguyên tắc nào là cơ bản nhất. Cho ví dụ minh hoạ.         

Phân tích chính sách là một hoạt động tổng hợp bao gòm cả việc tìm kiếm, chia tách, tổng hợp, lý giải kết quả của một chính sách. Để nội dung phân tích chính sách diễn ra theo định hướng với đầy đủ tính lý luận, thực tiễn và phát triển, chúng ta cần tuân theo các nguyên tắc sau đây:

a.Nguyên nhân mục tiêu: trong đời sống kinh tế – xã hội, mục tiêu luôn là đích theo đuổi của mọi tổ chức và là vấn đề cốt lõi của mọi quá trình hoạt động và của cả các chính sách vì mục tiêu là điều cốt lõi để tạo nên một chính sách tốt và đẻ đam bảo nguyên tắc này thì mục tiêu phân tích chính sách phải xuất phát từ mục tiêu của quản lý, trên cơ sở mục tiêu chúng thì tiến hành xây dựng các mục tiêu phân tích chính sách .

Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách.

Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách. Điều này cũng có nghĩa là từ mục tiêu phân tích thì chúng ta huy động và tổ chức sử dụng các nguồn lực một cách có kế hoạch.

Tài liệu phân tích phải phù hợp với mục tiêu để định hướng thông tin theo yêu cầu phân tích và để ddảm bảo được hiệu quả của hoạt động này, mỗi một mục tiêu thì cần thu thập những tài liệu khác nhau.

Bên cạnh đó, phương pháp phân tích cũng cần thống nhất với mục tiêu thì mới làm cho kết quả phân tích ở mỗi giai đoạn được đúng đắn, chính sách và như vậy sẽ làm cho toàn bộ quá trình phân tích có độ tin cậy cao.

Khi tìm ra kết quả phân tích thì nó phải được sử dụng để phát triển mục tiêu.

b.Nguyên tắc hợp lý. Đây là nguyên tắc quan trọng vì thiếu nó thì việc phân tích chính sách khó có thể hiệu quả và nguyên tắc này yêu cầu xác định mục tiêu phân tích hợp lý với điều kiện cụ thể diễn ra quá trình thực hiện chính sách cần xác định như vậy vì mục tiêu dự kiến thường có khoảng cách với hiện thực.

Lựa chọn phương pháp phân tích hợp lý để tạo quan hệ tốt với mục tiêu và kết quả vì phương pháp phân tích sẽ đưa ra kết quả hợp lý.

Cung cấp nguồn lực phân tích hợp lý tạo thuận lợi cho việc phân tích chính sách.

Nhưng nhìn chung để đạt được nguyên tắc hợp lý thì phải đạt được các yêu cầu trên.

c.Nguyên tắc thích ứng trong phân tích chính sách là cần thiết khách quan và được thể hiện các mặt sau:

Lựa chọn mục tiêu phân tích nhất thiết phải theo yêu cầu quản lý.

Xác định nội dung phân tích phải thích ứng với mục tiêu cụ thể trong từng giai đoạn.

Thời điểm phân tích phải thích ứng với từng loại chính sách.

Kết quả phân tích phải được sử dụng thích hợp theo yêu cầu quản lý.

d.Nguyên tắc phối hợp:

Nguyên tắc này yêu cầu khi tiến hành phân tích phải biết kết hợp các kết quả phân tích để có được những thông tin tổng hợp cho quá trình phân tích tiếp theo nếu không sẽ gây ra mâu thuẫn giữa các quá trình dẫn đến kết quả phân tích chung, không đảm bảo độ tin cậy và làm lãng phí nguồn nhân lực của Nhà nước

Ngoài việc phối hợp về kỹ thuật phân tích còn phải phối hợp trong công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan Nhà nước để mang lại hiệu quả lớn nhất trong phân tích chính sách.

e.Nguyên tắc hiệu quả

Nguyên tắc này đề cập đến việc đạt được mục tiêu chính sách nhưng chi phí đầu vào phải thấp, theo yêu cầu của nguyên tắc này hoạt động phân tích chính sách cần phải đề cao việc tìm kiếm các phương pháp tối ưu để tiếp cận được kết quả nhanh nhất với chi phí hợp lý nhất.

f.Nguyên tắc chính trị trong phân tích chính sách:

Phải đặt ra nguyên tắc này vì mục tiêu chính trị luôn bao trùm mục tiêu  chính sách, tổ chức thực thi chính sách phân tích chính sách. Thể hiện trong thực tế là các tổ chức cá nhân khi tham gia phân tích chính sách phải tôn trọng mục tiêu và định hướng của Nhà nước.

*Ví dụ minh hoạ: trong thực tế việc phân tích chính sách thu hút đầu tư của khu vực Đông Nam bộ Việt Nam. ở nguyên tắc này  thì đặt ra mục tiêu là thu hút lượng đầu tư nước ngoài ngày càng lớn vào các khu công nghiệp tại đây với các điều kiện ưu đãi  về đầu tư, chính sách, điều kiện về pháp luật.... Cùng với các điều kiện ưu đãi thì các khu công nghiệp này luôn thay đổi để đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế và đầu tư. Và các khu công nghiệp này tạo ra hiệu quả cao trong quá trình phát triển kinh tế của đất nươc và đặc biệt việc phát triển  các khu công nghiệp này đều nằm trong chiến lược phát triển của đất nước.

Nguyên tắc cơ bản nhất là nguyên tắc mục tiêu vì nó là cốt lõi của cả chính sách nhưng đẻ chính sách đem lại hiệu quả cao cần phải kết hợp đầy đủ cả 6 nguyên tắc trên mới đưa đến hiệu quả cao.

Câu10: Hãy cho biết nội dung phân tích diễn biến chính sách công.

Nội dung phân tích diễn biến chính sách đó chính là quá trình hoạch định chính sách được xác định thành phạm vi các bước cần tiến hành để cho ra đời một chính sách kể từ khi lựa chọn được vấn đề chính sách. Mục đích của nó là phải đi đến được kết luận khoa học về tính khả thi của phương án chính sách được lựa chọn ban hành để đạt được mục tiêu đề ra. Như vậy phân tích nội dung diễn biến chính sách cần tập trung vào nội dung sau đây:

+Phân tích mục tiêu chính sách để khẳng định được tính hữu dụng hay không đối với yêu cầu của vấn đề chính sách và phải phù hợp với định hướng phát triển chung của đất nước. Vì mục tiêu được coi là cốt lõi của chính sách, nó hướng mọi nội dung của chính sách vào việc thực hiện ý chí của chủ thể hoạch định    

-Và trong thực tế phân tích mục tiêu là cần thiết. Vì nó khó diễn đạt và rất dễ có thể sai lệch cả chính sách.

+Phân tích hệ thống các biện pháp chính sách: để kết luận về tính đồng bộ hay không đồng bộ giữa mục tiêu của chính sách và các biện pháp chính sách, giữa biện pháp chính sách với các điều kiện thực tế khác, hay giữa các biện pháp với nhau.       

-Trong quá trình phân tích các biện pháp chính sách, nhà hoạch định cần chỉ ra được các chính sách cơ bản nào phù hợp cho quá trình thực thi chính sách đó. Hay cần phối hợp các biện pháp để đạt được mục tiêu chính sách đã đề ra.  

-Thông thường thì các biện pháp chính sách gồm cơ chế tác động của Nhà nước đến các đối tượng thực thi, các biện pháp mang tính giáo dục thuyết phục, và các biện pháp tổ chức thực thi chính sách.     

+Phân tích tổ chức thực thi xây dựng các phương án chính sách. Đây là nội dung phức tạp vì nó không có mẫu hình nguyên lý nhất định để nhà hoạch định quan sát mà họ phải dựa vào quy trình tổ chức xây dựng phương án chính sách để phân tích đánh giá.

+Phân tích dự báo hiệu lực hiểu quả của chính sách: nội dung phân tích này mang tính tổng hợp cao nếu các nhà phân tích cần lưu ý để mang đến kết quả phân tích thực sự chính xác. Trên cơ sở kết quả các nội dung phân tích có liên quan người ta tổng hợp các yếu tố đầu vào so với kết quả ở đầu ra để đánh giá toàn bộ về hiệu lực của một phương án chính sách.       

+Trong mỗi một nội dung phân tích diễn biến chính sách thì có một phương pháp thích hợp để áp dụng như mô hình hoặc hệ thống và chi phí lợi ích để phân tích hệ thống các biện pháp chính sách. Và chúng ta có thể kết hợp 2 phương pháp này để đánh giá tính khả thi của phương án chính sách.